Celem rozprawy jest eksploracja własności przemysłowej w kategorii ekono-miczno - regulacyjnego narzędzia, służącego uzyskaniu i ochronie rynkowej przewagi konkurencyjnej. Zdiagnozowany problem badawczy sprowadza się do oceny efektywności wła-sności przemysłowej, jako narzędzia służącego do osiągania przewagi konkurencyjnej przedsiębiorcy. Badania zostały przeprowadzone w oparciu o analizę wpływu własno-ściowych, monopolistycznych mechanizmów regulacyjnych w obszarze patentów, praw ochronnych i praw z rejestracji na gospodarkę i zachowania interesariuszy, kreujących strategie w celu osiągania przewagi konkurencyjnej. Aspekt ten determinuje interdyscy-plinarny charakter niniejszej dysertacji - badaniami objęte zostały bowiem zarówno za-gadnienia z zakresu nauk o zarządzaniu jak i prawa własności intelektualnej (w tym prze-mysłowej). W części empirycznej przeprowadzono analizę danych w postaci dokumentów statystycznych i orzeczeń Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej w sprawach dotyczących unieważnienia praw własności przemysłowej, materiału uzyskanego w sku-tek obserwacji uczestniczącej pracy kolegiów orzekających ds. spornych Urzędu Paten-towego Rzeczypospolitej Polskiej, indywidulanych wywiadów z przedsiębiorcami (ich pełnomocnikami - specjalistami w zakresie własności przemysłowej) - stronami postępo-wań o unieważnienie praw własności przemysłowej, członkami składów orzekających (Przewodniczącymi Kolegiów Orzekających ds. Spornych Urzędu Patentowego i eksper-tami sprawozdawcami) decydującymi o unieważnieniu ww. praw. Z przeprowadzonych badań wynika, że własność przemysłowa nie jest postrzegana jed-nolicie. Przedsiębiorcy, co do zasady identyfikują to zjawisko przez pryzmat celów ryn-kowych związanych z uzyskaniem pozycji konkurencyjnej i traktują je w kategoriach in-nowacji. Orzecznicy zaś, decydujący o zniesieniu z rynku chronionego monopolu wła-sności przemysłowej, postrzegają cele postępowania unieważnieniowego w kategoriach skutków prawnych, zaś innowację utożsamiają z prawem ochronnym. Również przy udzielaniu monopolu (ochrony) kwestie skutków rynkowych nie są analizowane i wy-starczająco brane pod uwagę. Z analizy zebranych materiałów wynika, iż własność przemysłową w uniwersalnym, łą-czącym elementy ekonomiczne i prawne, ujęciu można utożsamić z chronioną prawem wyłącznym innowacją. 3 Badania wykazały, iż efektywna realizacja funkcji gospodarczych innowacji zależy od jej używania, z czym wiąże się ujawnienie, implikujące szereg ryzyk gospodarczych mo-gących skutkować szybką dematerializacją spodziewanych efektów (utratą zysków). Zdiagnozowano, iż instrumentem pozwalającym na zniesienie negatywnych skutków ujawnienia jest ochrona innowacji w wyniku, której powstaje monopol oparty na wyłącz-nym prawie własności. Prawo własności przemysłowej jest nośnikiem benefitu w postaci strategicznego wstrzymania konieczności używania chronionej innowacji na rzecz korzy-stania z przywilejów i zysków wynikających z posiadania monopolu na używanie. Inno-wacja (wynalazek, wzór użytkowy i przemysłowy, znak towarowy) traci, po udzieleniu prawa wyłącznego, samoistny byt rynkowy. To, bowiem powstałe na nim, wyznaczające monopol, prawo, staje się materią podlegającą wyłącznym regułom obrotu gospodar-czego. W odniesieniu do ww. wyników badań zdiagnozowano potrzebę weryfikacji procesu in-nowacyjnego, nieobejmującego w znanych ujęciach, elementu utrzymania pozycji kon-kurencyjnej (której służyć mogą mechanizmy własności przemysłowej), potrzebę wery-fikacji systemu udzielania ochrony praw wyłącznych oraz stworzono model strategii opartej na regulacyjnej własności przemysłowej. Analiza wskazanych wyników pozwala na uznanie, iż przedmiotowa praca wpi-suje się problemowo w potrzeby współczesnego rynku, na którego kategoryzację wpływa wybór strategii zarządzania w obszarach specjalistycznej wiedzy i innowacyjności. Eg-zegeza zagadnień dotyczących ekonomiczno - prawnych aspektów przedmiotowej roz-prawy wskazuje, zaś, iż jest ona interdyscyplinarną pracą badawczą, charakteryzującą własność przemysłową w ujęciu pragmatycznym, w kategorii narzędzia wykorzystywa-nego przez przedsiębiorców w celu osiągania przewagi konkurencyjnej z wykorzysta-niem instrumentów regulacji administracyjnych dotyczących unieważniania i stwierdza-nia wygaśnięcia praw wyłącznych (w trybie spornym).

The aim of the present dissertation is exploration of industrial property In the cat-egory of economic and regulation tool, serving to obtain and protect market competitive advantage. A research problem diagnosed by the author comes to evaluation of efficacy of industrial property, as a tool serving to obtain market competitive advantage of a given entrepreneur. Survey has been conducted based on the analysis of the effect of monopo-listic regulation mechanisms, in the field of patents, protective rights and rights of regis-tration, on economy and on the behaviour of stakeholders creating strategies in order to obtain competitive advantage. This aspect determines interdisciplinary character of the present dissertation – the research comprised topics from both, the range science of man-agement and the law of intellectual property. The empiric part comprises analysis of data in the form of statistic documents and rulings of the Patent Office of the Republic of Poland in cases concerning industrial prop-erty rights, materials obtained following observations and participation in the proceedings of Adjudicating Boards for the litigation cases proceeded by the Patent Office of the Re-public of Poland, individual interviews in depth with entrepreneurs (their plenipoten-tiaries – experts on industrial property), parties to the proceedings to revoke industrial property rights, members of Adjudicating Boards (Chairs of Adjudicating Boards for the litigation cases proceeded by the Patent Office of the Republic of Poland and experts rapporteurs) ruling on revoking the said rights. The conducted research shows that industrial property is not perceived uniformly. As a rule, entrepreneurs identify this phenomenon through the prism of market targets bound to obtaining competitive position and treat it in the category of innovation. How-ever, jurisprudence, deciding on removal from the market the protected monopoly of in-dustrial property, perceive the aim of revocation proceedings in the category of legal con-sequences, whereas they identify innovation with the protective right. Also aspects of market and economical consequences are not analysed and adequately taken into consid-eration while granting the monopoly (protection). 5 It follows from the analysis of the researched materials that industrial property, in universal terms, combining economic and legal aspects, could be identified with the in-novation protected by the exclusive rights. The research indicated that effective realisa-tion of economic functions by the innovation depends on its application. It is connected to its disclosure implying a lot of economic risk, which can result in quick dematerialisa-tion of expected effects and a loss of gain. It has been diagnosed that the instrument al-lowing to alleviate the negative effects of disclosure is the protection of innovation, which in effect creates the exclusive right. The industrial property law is also a carrier of the benefit in the form of strategic suspension of the need to use the protected invention uti-lising instead the privileges and profits of having a monopoly on its usage. Innovation (invention, utility model, industrial model and trade mark) loses, after having been granted an exclusive right, its autonomous existence. This law, formed on it and desig-nating a monopoly, becomes a matter subjected only to the rules of economic turnover. In relation to the said research results, the need to verify the innovation process, not covering in known terms, the element of upholding the competitive position has been diagnosed as well as the need to verify the system to grant exclusive rights. There has been also created a model of strategy based on regulatory industrial property. The analysis of the said research results allows to recognise that the present work fits problem wise to the needs of contemporary market, which categorisation is influenced by the choice of the management strategy in the fields of specialist knowledge and inno-vation. Exegesis of issues concerning economic and legal aspects of the present disserta-tion indicates that is an interdisciplinary research work, characterising industrial property in a pragmatic approach, in the category of a tool utilised by entrepreneurs in order to obtain competitive advantage using instruments of administrative regulations concerning revocation and invalidation of exclusive rights in litigation proceedings.